مشخصات

نام : عادل

نام خانوادگی : فردوسی پور

متولد : 10 مهر 1353

محل تولد : یزد

اصالت : کرمان

محل زندگی : تهران

تحصیلات : کارشناسی ارشد ( مهندس صنایع )

حرفه : گزارشگر – مجری

برنامه های تلویزیونی :

برنامهٔ ۹۰ از شبکه سه

فوتبال ۱۲۰ از شبکهٔ ورزش

بیست‌چهارده از شبکه سه

بیست‌هجده از شبکه سه

زندگی

عادل فردوسی‌پور در ۱۱ مهرماه ۱۳۵۳ در یزد زاده شد. او اصالتاً اهل شهر رفسنجان در استان کرمان است. عادل دارای مدرک کارشناسی ارشد مهندسی صنایع از دانشگاه صنعتی شریف است. او دوران دبستان را در مدرسهٔ ذوقی گذراند و با وجود علاقهٔ بسیارش به فوتبال، از درسش دور نشد و دیپلم خود را از دبیرستان البرز با معدل ممتاز گرفت. سرانجام، در رشتهٔ مهندسی صنایع دانشگاه صنعتی شریف پذیرفته شد و تحصیلات خود را در همین رشته و دانشگاه تا مقطع کارشناسی ارشد ادامه داد. او در حال حاضر دانشجوی دکتریِ مدیریت رسانه در دانشگاه تهران است. عنوان پایان‌نامهٔ کارشناسی ارشد او «پیش‌بینی نتایج مسابقات فوتبال با استفاده از تحلیل‌های رگرسیونی» بود. او درس زبان تخصصی صنایع را در دانشگاه صنعتی شریف تدریس می‌کند. عادل فردوسی‌پور در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ از میرحسین موسوی حمایت کرده بود.

زندگی خانوادگی عادل فردوسی پور

پدرعادل فردوسی پور از اهالی رفسنجان و کرمانی الاصل است. عادل فردوسی پور دوران دبستان را در مدرسه "ذوقی" گذراند. عادل فردوسی پور از همان زمان علاقه اش به فوتبال نیز نمود پیدا کرد، علاقه ای که بعدها خانواده را نگران کرد. عادل فردوسی پور دوره راهنمایی را در مدرسه طالقانی گذراند و چهارسال دبیرستان را به مدرسه البرز رفت و با معدل 18 دیپلم گرفت.

زندگی شغلی

روزنامه‌نگاری

او کار رسانه‌ایِ خود را در سال ۱۳۷۲ با روزنامه‌نگاری در روزنامه ابرار ورزشی به سردبیری اردشیر لارودی آغاز کرد. عادل در آن زمان، دانشجوی سال سوم کارشناسی بود و در بخش ترجمهٔ صفحهٔ فوتبال خارجی کار می‌کرد. او پس از قبولی در آزمون گزارشگری صدا و سیما، کمی از روزنامه‌نگاری فاصله گرفت، او برای مجله ورلد ساکر چند یادداشت نوشته‌است.

تلویزیون

فردوسی‌پور در پایان سال ۱۳۷۳، پس از چندین بار آزمون، به صدا و سیما راه یافت و در ابتدا به گزارش برنامهٔ منتخب ورزشی (برنامه‌ای آرشیوی از شبکهٔ سوم سیما که در نیمه‌شب پخش می‌شود) می‌پرداخت. فردوسی‌پور کم‌کم پیشرفت کرد و توانست بازی‌های بهتری را گزارش کند. او پس از گزارش‌های خوبش در جام جهانی ۱۹۹۸، توانست خود را به همه بشناساند و از آن پس بود که به‌عنوان گزارشگر بازی‌های زنده و مهم انتخاب شد.

در آن زمان که تلفظ نادرست نام‌های خارجی در گزارش‌های فوتبال صدا و سیما زیاد اتفاق می‌افتاد، او از معدود گزارشگران مسلط به زبان انگلیسی بود که نام‌ها را هم غالباً درست تلفظ می‌کرد.

راه اندازی برنامه 90

عادل فردوسی پور در سال 78، طرحی را از روی یک برنامه پر مخاطب ایتالیایی ارائه داد که در خرداد همان سال در قالب برنامه 90 ارائه شد، برنامه ای که شهرتی برای او به ارمغان آورد.

او در مراسم اهدای توپ طلای فوتبال ایران نیز جایزهٔ بهترین گزارشگر را از افشین قطبی دریافت کرد. عادل فردوسی‌پور، بنیان‌گذار، مجری و تهیه‌کنندهٔ برنامهٔ ۹۰ است. برنامهٔ ۹۰ نام برنامهٔ زنده‌ای دربارهٔ فوتبال ایران بود که هر هفته از شبکه ۳ سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش می‌شد. او همچنین به‌عنوان تهیه‌کنندهٔ برنامهٔ فوتبال ۱۲۰ با شبکهٔ ورزش سیما همکاری داشته‌است. عادل همچنین در تولید برنامه لیگ ۱ از همین شبکه نقش داشته‌است. بعضی از تک گفتارهای او در گزارش‌های فوتبال مثل چقدر خوبیم ما!، جوونم ایران، چه می کنه این بازیکن در بین مردم شایع است.

ترجمه

عادل فردوسی‌پور سال‌ها پس از تجربهٔ ترجمه در روزنامهٔ ابرار ورزشی، در سال ۱۳۸۸ قراردادی را برای ترجمهٔ کتاب فوتبال در برابر دشمن که درونمایه‌ای فوتبالی-سیاسی دارد، با نشر چشمه امضا کرد.

کتاب دوم فردوسی‌پور، کتاب جامع فوتبال نام دارد که دانشنامه‌ای ۴۰۰ صفحه‌ای و تمام‌رنگی دربارهٔ فوتبال است. این کتاب ترجمهٔ کتاب The Football Bookاست که برای اولین بار در سال ۲۰۰۸ در انگلستان منتشر شده بود. کتاب جامع فوتبال در اردیبهشت ۱۳۹۱ و در بیست و پنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران رونمایی شد. ناشر این کتاب نشر بهشت است.

ترجمهٔ سوم عادل فردوسی‌پور کتابی است به نام هنر شفاف اندیشیدن اثر رولف دوبلی. این کتاب، بر خلاف دو کتاب گذشته، در زمینهٔ فوتبال نیست؛ بلکه موضوع آن روش‌های مدیریت است. این کتاب در نمایشگاه کتاب سال ۱۳۹۴ تهران توسط انتشارات نشر چشمه عرضه شد که با استقبال بسیار خوبی مواجه گردید.

کتاب‌شناسی

محبوبیت

عادل فردوسی‌پور به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین چهره‌های اجتماعی در ایران به‌شمار می‌رود. مجلهٔ نیوزویک در سال ۲۰۰۹، به دلیل محبوبیت گسترده، او را به‌عنوان یکی از بیست فرد قدرتمند ایران در نظر گرفت.

جوایز

بهترین گزارشگر ورزشی — لیگ برتر فوتبال ایران ۹۵–۱۳۹۴

سایر فعالیت‌ها

فردوسی‌پور در سال ۱۳۸۴ با گروه اجراییِ نمایش «فنز» به نویسندگی و کارگردانی محمد رحمانیان همکاری داشت. او در این نمایش صداپیشهٔ یک گزارشگر فوتبال بود. فردوسی‌پور تعدادی از سری بازی‌های فوتبال تکاملیِ حرفه‌ای و فیفا را با همکاری بخش خصوصی به زبان فارسی گزارش کرده‌است.

حذف از نود

اختلاف میان علی فروغی مدیر جوان و تازه‌کار شبکه سه و عادل فردوسی‌پور سرانجام به حذف عادل فردوسی پور از برنامه نود انجامید. این اختلاف نهایتاً علنی شد، وقتی که در جریان جشنواره جام جم آقای فردوسی پور هنگام دریافت جایزه‌اش (که با حواشی در زمینهٔ تقلب در شمارش پیامک‌ها و آراء به ضرر فردوسی پور همراه بود) گفت که «سخت‌ترین سال» دوره کاری‌اش در صدا و سیما را پشت سر گذاشته‌است. وی درست پس از انتخاب شدن نود به عنوان «برترین برنامه تلویزیونی جشنواره جام‌جم» کنار گذاشته شد. در اسفند ۹۷، تنها سه ساعت قبل از پخش آخرین برنامه نود در سال ۱۳۹۷، برنامه نود اجازه پخش از شبکه ۳ را دریافت نکرد. او هنگام دریافت تندیس جایزه مردمی بهترین برنامه و تندیس بهترین تهیه‌کننده برنامه ترکیبی از سختی‌های «ناحقی» گفت که در یک سال گذشته از سوی صدا و سیما بر او و برنامه‌اش تحمیل شد. محمدحسین رنجبران، مدیرکل روابط عمومی سازمان صدا و سیما اعلام کرد که از سال جدید «تحولاتی ویژه» در برنامه ۹۰ صورت خواهد گرفت و این برنامه با گروهی جدید پخش می‌شود. در راستای اعتراض به کنار گذاشتن عادل فردوسی پور از برنامه نود، چهره‌های سرشناس زیادی از جمله علی دایی، پرویز پرستویی، حبیب رضایی، پیمان معادی، پیمان قاسم‌خانی، امیرمهدی ژوله به این اتفاق واکنش نشان دادند.

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در مصاحبه‌ای اعلام کرد که وقتی در خصوص علت فردوسی‌پور از صدا و سیما، از یکی از نهادهای امنیتی سؤال کرده بود، در جواب، محبوبیت فردوسی‌پور را علت حذف آن از صدا و سیما عنوان کرده بودند. همچنین در زمانی که وی با مدیر شبکه ۳ تماس گرفته، فروغی در جواب به وی گفته‌است:

دخالت نکن؛ هشت ماه برنامه‌ریزی کردیم تا کنار بگذاریمش.

محمد سرافراز، رئیس سابق سازمان صدا و سیما نیز در اظهاراتی، حذف عادل فردوسی‌پور را دستوری از جانب بیت رهبری عنوان کرده بود که چندین بار به وی ابلاغ شده بوده ولی با مخالفت سرافراز روبرو شده بود. سرافراز، فشار دفتر رهبری برای تعطیلی این برنامه را، دخالت فردوسی‌پور در موضوعات غیر ورزشی نظیر مصاحبه با محمدجواد ظریف در شب یلدای سال ۱۳۹۴ عنوان کرده‌است.