سبد خرید خالی است
نویسنده:دنیاکالا
۱۳۹۸/۷/۱۷
بازدید: ۲/۰۲۶
تاریخچه کامل باشگاه تیم فوتبال استقلال
مشخصات
نام کامل باشگاه : باشگاه فرهنگی ورزشی استقلال ایران
لقب ها :
آبی‌های پایتخت
پسران آبی
تاج
آبی‌پوشان
اساس
غول آبی آسیایی
تاریخ تأسیس : ۴ مهر ۱۳۲۴ با نام دوچرخه‌سواران
نام ورزشگاه : ورزشگاه آزادی
مکان : تهران
گنجایش: ۷۸٬۱۱۶ نفر
مالک : وزارت ورزش و جوانان
مدیرعامل : امیرحسین فتحی
لیگ : لیگ برتر خلیج فارس
خلاصه ای از تیم استقلال تهران
باشگاه فوتبال استقلال ایران که به‌طور خلاصه استقلال ایران، استقلال تهران و استقلال نیز نامیده می‌شود یک باشگاه فوتبال حرفه‌ای در ایران است که در چهارم مهر ۱۳۲۴ در شهر تهران بنیان‌گذاری شد. استقلال تا پیش از انقلاب ایران در ابتدا دوچرخه‌سواران و سپس تاج نام داشت.
استقلال بازی‌های خانگی خود را در ورزشگاه آزادی در غرب تهران انجام می‌دهد. این باشگاه در حال حاضر در لیگ برتر و جام حذفی ایران شرکت می‌کند و کهن‌ترین تیم هر دوی این جام‌ها است. رقبای اصلی استقلال در این دو جام تیم‌های پرسپولیس از تهران و سپاهان و ذوب آهن از اصفهان هستند. استقلال با هشت قهرمانی در لیگ‌های فوتبال ایران، دومین تیم پرافتخار لیگ‌های سراسری ایران و با هفت قهرمانی پرافتخارترین تیم جام حذفی ایران است.
این باشگاه تا پیش از برگزاری رقابت‌های سراسری فوتبال در ایران در دهه ۱۳۵۰ خورشیدی و سپس‌تر در زمان جنگ ایران و عراق در دهه ۱۳۶۰، در جام‌های استان تهران، جام باشگاه‌ها و جام حذفی تهران بازی می‌کرد. رقبای اصلی باشگاه در آن جام‌ها در ابتدا تیم‌های شاهین و دارایی و بعدتر تیم‌های پاس و پرسپولیس بودند. این باشگاه با چهارده قهرمانی در جام باشگاه‌های تهران پرافتخارترین تیم این جام و با چهار قهرمانی در جام حذفی باشگاه‌های تهران دومین تیم پر افتخار این جام محسوب می‌شود. یک قهرمانی در سوپر جام تهران ۱۳۷۳ دیگر قهرمانی استانی این باشگاه است و در مجموع استقلال با نوزده قهرمانی پرافتخارترین تیم جام‌های استان تهران است.
استقلال در ده فصل اخیر هشت بار جواز حضور در لیگ قهرمانان آسیا را کسب کرده‌است. این باشگاه با دو قهرمانی در جام باشگاه‌های آسیا (مسابقات باشگاهی قهرمانی آسیا ۱۹۷۰ و جام باشگاه‌های آسیا ۹۱–۱۹۹۰) و دو نائب قهرمانی (جام باشگاه‌های آسیا ۹۲–۱۹۹۱ و جام باشگاه‌های آسیا ۹۹–۱۹۹۸) و دو مقام سومی (مسابقات باشگاهی قهرمانی آسیا ۱۹۷۱ و جام باشگاه‌های آسیا ۰۲–۲۰۰۱) پُرافتخارترین باشگاه فوتبال ایران در رقابت‌های آسیایی و سومین باشگاه پرافتخار قاره آسیا است. فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار فوتبال این باشگاه را پس از الهلال عربستان و یوکوهاما مارینوس ژاپن، سومین باشگاه برتر فوتبال آسیا در قرن بیستم اعلام کرده‌است.
استقلال از پرطرفدارترین تیم‌های ایران است و در رقابت‌های لیگ برتر ایران و لیگ قهرمانان آسیا بازی‌های خانگی این تیم معمولاً در میان بازی‌های پر تماشاگر فصل هستند و در فصول اخیر این مسابقات استقلال بارها رکورد میانگین بیشترین تماشاگران بازی‌های خانگی را به خود اختصاص داده‌است. رکورد پرتماشاگرترین بازی جام باشگاه‌های آسیا و لیگ برتر ایران تا پایان ۲۰۱۹ نیز در اختیار استقلال است.
پرویز خسروانی از مؤسسان نخستین باشگاه و مالک آن تا پیش از انقلاب بود و بعد از انقلاب در حالی که در ابتدا سعی بر مصادره یا انحلال این باشگاه توسط گروه‌های سیاسی مختلف بود، در نهایت با تلاش عنایت‌الله آتشی نماینده سازمان تربیت بدنی دولت وقت در امور مربوط به سازمان ورزشی و فرهنگی تاج و تعدادی از بازیکنان پیشین و آن زمان استقلال به ویژه منصور پورحیدری، این باشگاه با تغییر نام و نشان‌واره از انحلال نجات یافت و به صورت رسمی تحت مالکیت سازمان تربیت بدنی درآمد هرچند که در این راه تمامی دارایی‌های خود را از دست داد. با انحلال سازمان تربیت بدنی در ۱۳۸۹ و تأسیس وزارت ورزش و جوانان، مالکیت این باشگاه نیز به این وزارت‌خانه رسید. برند باشگاه استقلال نیز در ۱۳۹۲ و در دهمین جشنواره ملی قهرمانان صنعت ایران به عنوان یکی از ۱۰۰ برند برتر ایران شناخته شد.
۵۷–۱۳۲۴: دوچرخه‌سواران و تاج
در ۱۳۲۴ تعدادی از دوچرخه‌سواران باسابقه و دارای عناوین قهرمانی در کشور تصمیم گرفتند با ایجاد مرکزی برای گردهمایی‌های دوستانه، پایه‌های یک تشکل صنفی را برپا کنند و کلوپ دوچرخه‌سواران در ۴ مهر ۱۳۲۴ توسط آنان در تهران و در دفتری در خیابان فردوسی تأسیس شد، این باشگاه در ابتدا فقط مختص دوچرخه‌سواری بود. اما بعدها رشته‌های دیگر از جمله فوتبال نیز به فعالیت‌های باشگاه اضافه شدند. پنج ماه بعد و در اسفند همان سال، بازیکنانی همچون چون علی دانایی‌فرد، پطروس باباجان، حسین حراج‌چی، احمد صمدیان، پیر کارلو، حسنعلی منصور، تفرشی، پرویز عمواوغلی، محمد جاودان با ادغام دو تیم نادر به سرپرستی محمد جاودان و تیم شهاب به سرپرستی پرویز عمواوغلی، تیم فوتبال کلوپ دوچرخه‌سواران را تشکیل دادند و بدین ترتیب باشگاه فوتبال دوچرخه‌سواران آغاز به فعالیت کرد. از میان بازیکنان آن زمان باشگاه علی دانایی‌فرد به عنوان مربی انتخاب شد.
در ۳۱ فروردین ۱۳۲۵ نخستین بازی فوتبال تاریخ باشگاه دوچرخه‌سواران انجام شد، این بازی که یک بازی دوستانه با تیم گیو بندرانزلی بود با نتیجه ۱–۰ به سود تیم دوچرخه‌سواران پایان یافت. نخستین بازی رسمی تاریخ این باشگاه نیز در آذر ۱۳۲۵ در هفته اول جام باشگاه‌های تهران ۱۳۲۵ برگزار شد که برابر تیم سرباز با نتیجه ۱–۳ شکست خورد. دوچرخه‌سواران در پایان مسابقات آن فصل و در اولین فصل حضورش در مسابقات رسمی، در هر دو جام باشگاهی و حذفی تهران به فینال رسید اما با شکست در فینال‌ها در برابر تیم‌های سرباز و دارایی در هر دو جام دوم شد. فصل بعد و در خرداد ۱۳۲۷ این باشگاه قهرمان مسابقات جام حذفی تهران ۲۷–۱۳۲۶ شد که این قهرمانی نخستین عنوان رسمی دوچرخه‌سواران است. در مهر ۱۳۲۸ و با توافق بین پرویز خسروانی، از اعضای هیئت مؤسسین و مدیر آن زمان باشگاه و مدیران تیم سرباز، این تیم منحل شد و بازیکنانش به تیم دوچرخه‌سواران پیوستند که این کار قدرت دوچندانی به تیم بخشید.
در زمستان ۱۳۲۸ پرویز خسروانی به تنهایی امتیاز باشگاه دوچرخه‌سواران را در اختیار گرفت و سپس دست به تغییر نام باشگاه زد چرا که باشگاه دوچرخه‌سواران حالا در چندین رشته ورزشی فعال بود و نام دوچرخه‌سواران دیگر مناسب چنین باشگاهی نبود. در تاریخ یک اسفند ۱۳۲۸ نام باشگاه بعد از بحث و رای‌گیری بین اعضای هیئت‌مدیره و با توصیه بازیکنان نظامی باشگاه همچون محمد خاتم، حسین سرودی و همچنین پرویز خسروانی، به باشگاه فوتبال تاج تهران تغییر کرد و به ثبت رسید. اعضای هیئت مدیره در هنگام تغییر نام باشگاه عبارت بودند از: پرویز عمواوغلی، گرائیلی، ملکی، علی دانایی‌فرد و سیدآقا جلالی. همچنین در تابستان ۱۳۲۹ تیم تاج با دعوت انجمن ملی المپیک افغانستان به این کشور سفر و در جام استقلال افغانستان در شهر کابل شرکت کرد و در یکی از بازی‌های این جام تیم ملی افغانستان را ۳–۲ شکست داد. این نخستین سفر یک تیم باشگاهی ایرانی به خارج از کشور بود. در اسفند ۱۳۲۹ نخستین دوره بازی‌های آسیایی در دهلی‌نو برگزار شد و از ۶۴ ورزشکار کاروان ایران ۲۲ نفر از اعضای تیم تاج بودند از جمله ستارگان تیم فوتبال تاج، عارف قلی‌زاده، محمود بیاتی، نادر افشارعلوی‌نژاد، پرویز کوزه‌کنانی و ژرژ مارکاریان.
در سال‌های ابتدایی دهه ۱۳۳۰، باشگاه تاج دچار اختلافات داخلی شد و این اختلافات باعث شدند تا تعدادی از بازیکنان و مربی تیم به تیم نادر بپیوندند. خاتم و سرودی نیز با خسروانی و جاه طلبی‌هایش به مشکل برخوردند و تاج را ترک کردند. مجموع این اتفاقات باعث شدند تا برای چند فصل تاج در مسابقات باشگاه‌های تهران شرکت نکند و دست تیم از جام‌های قهرمانی کوتاه بماند. در نیمه دوم این دهه با بازگشت دانایی‌فرد و تعدادی از بازیکنان جدا شده، تاج مجدداً موفق به فتح جام باشگاه‌ها و حذفی تهران شد و در ۱۳۳۵ و ۱۳۳۷ توانست هر دو جام باشگاه‌ها و حذفی تهران را هم‌زمان فتح کند. در شهریور ۱۳۳۶ تاج به عنوان نماینده تهران در مسابقات قهرمانی ایران که در اصفهان برگزار شد شرکت کرد و با برتری بر رقبا قهرمان ایران شد. آن‌ها در دیدار فینال با نتیجه ۰–۳ تیم تبریز را مغلوب کردند.
تاج در فصل ۱۳۵۱ یک بار دیگر جام باشگاه‌های تهران را فتح کرد. جام باشگاه‌های تهران ۱۳۵۱ آخرین فصلی بود که تاج در این مسابقات شرکت کرد و از ۱۳۵۲ تیم تاج به مسابقات جام تخت جمشید پیوست و دور دوم مسابقات را در حالی فتح کرد که در نیم فصل نخست آن فصل از یازده بازی ده برد و یک تساوی کسب کرده بود اما در نیم فصل دوم که پس از برگزاری بازی‌های آسیایی تهران ادامه یافت با افت مواجه شد ولی در نهایت دو هفته مانده به پایان فصل قهرمان شد. فصل بعد تاج نتوانست از مقام قهرمانی‌اش دفاع کند و در هفته‌های پایانی فصل ۱۳۵۵ سرانجام رایکوف بعد از حدود هفت سال مربیگری از تاج کنار رفت و در ابتدا علی دانایی‌فرد به شکل موقت و سپس ولادمیر جکیچ به‌طور ثابت جانشینش شدند. باشگاه تاج در فصل ۱۳۵۷ موفق شد فاتح دومین دوره رقابت‌های جام حذفی شود تا آخرین عنوان قهرمانی فوتبال سراسری ایران قبل از انقلاب ۱۳۵۷ را از آن خود کند. در شهریور همان سال و در حالی که از جام تخت‌جمشید ۱۳۵۷ دوازده هفته گذشته بود و این باشگاه با یک امتیاز کمتر در تعقیب شهباز صدرنشین بود، با ملتهب شدن شرایط کشور و اوج‌گیری انقلاب ایران و تعطیلی این مسابقات از ادامه حضور در رقابت‌ها بازماند.
۱۳۵۷–هم‌اکنون: استقلال
پس از انقلاب ۱۳۵۷، کاخ مرکزی تاج، شبانه توسط کمیته انقلاب اسلامی تسخیر و موزه باشگاه تاج مورد سرقت واقع شد و بسیاری از اماکن باشگاه تاج مانند فروشگاه و دفتر مرکزی از دست گردانندگان باشگاه خارج و به سازمان‌هایی همچون تربیت بدنی و تبلیغات اسلامی واگذار شدند. پس در حالی که چند گروه مختلف سیاسی قصد مصادره باشگاه را داشتند و حسین فکری، سرپرست موقت سازمان تربیت بدنی به ۲۲ تن از بازیکنان تاج رضایت‌نامه داده و به آنان اعلام کرده بود که به هرجا دوست دارند می‌توانند بروند، با تلاش و سماجت جمعی از بازیکنان آن زمان و سابق باشگاه همچون عنایت‌الله آتشی (از تیم بسکتبال تاج)، عباس کردنوری، حسن نظری، ناصر حجازی، جواد قراب، رضا عادلخانی، حسن روشن، مهدی کشاورز، قاضی شعار، هادی نراقی و به خصوص منصور پورحیدری و تعدادی از هواداران باشگاه از انحلال و مصادره تاج جلوگیری شد. سال بعد در حالی که تیم تاج قصد داشت در مسابقات جام شهید اسپندی شرکت کند، برگزارکنندگان مسابقات از حضور این تیم با نام تاج جلوگیری کردند و اعلام کردند که تاج یک مجموعهٔ ورزشی مانند امجدیه است و به عنوان یک تیم ورزشی در مسابقات پذیرفته نمی‌شود. با مشورت برخی از بازیکنان قدیمی و نزدیکان باشگاه از جمله منصور پورحیدری، سیدآقا جلالی، بهرام صفت، پدر حسن روشن و عنایت‌الله آتشی چند نام همچون استقلال و آزادی و تختی پیشنهاد شدند و در نهایت در بیستم فروردین ۱۳۵۸ نام استقلال برگزیده شد و نام باشگاه به باشگاه فوتبال استقلال تهران، تغییر و باشگاه در جام شهید اسپندی شرکت کرد اما به هر صورت در میانه‌های برگزاری جام از ادامه مشارکت استقلال جلوگیری شد.
با جوانگرایی مربیان پیشین و سازندگی تیم‌های پایه، باشگاه در سال‌های پایانی دهه ۱۳۵۰ و نخستین دهه ۱۳۶۰ چندان ترکیب اصلی خود را عوض نکرد و از فصل ۱۳۵۸ به دلیل عدم برگزاری مسابقات سراسری به مسابقات استانی جام باشگاه‌های تهران بازگشت اما این مسابقات در هر دو فصل ۱۳۵۸ و ۱۳۵۹ ناتمام ماندند. منصور پورحیدری بازیکن و مربی سابق باشگاه در فصل ۱۳۵۹ برای نخستین بار پست سرمربی‌گری باشگاه را بر عهده گرفت، در نیمه نخست دهه ۱۳۶۰ استقلال دو بار در سال‌های ۱۳۶۲ و ۱۳۶۴ جام باشگاه‌های تهران را فتح کرد که قهرمانی این تیم در فصل ۱۳۶۲ نخستین قهرمانی‌اش با نام نوین استقلال بود. در سال‌های ابتدایی دهه ۱۳۶۰ پست مربیگری در استقلال بارها دست به دست شد به گونه‌ای که در ۱۳۶۳ فریدون عسگرزاده به مدت پانزده روز و در ۱۳۶۴ حسن حبیبی به مدت ۴۵ روز این سمت را بر عهده داشتند. پست مدیریت باشگاه نیز میان کارمندان سازمان تربیت بدنی دست به دست شد؛ به عنوان نمونه نادر فریادشیران که در ۱۳۶۴ دروازه‌بان ذخیره راه‌آهن بود به دلیل کارمند بودن در سازمان تربیت بدنی هم‌زمان مدیریت باشگاه را نیز بر عهده داشت. اما از ۱۳۶۸ و با تغییر در مدیریت سازمان تربیت بدنی، سیستم مدیریت استقلال نیز عوض شد و ثباتی که این تغییر با خود به همراه آورد باعث شد تا یکی از درخشان‌ترین دوران‌های باشگاه استقلال رقم بخورد. آن‌ها در آن ابتدا در چهارمین دوره لیگ قدس که نخستین مسابقات سراسری باشگاهی در ایران پس از انقلاب ۱۳۵۷ بود قهرمان شدند؛ استقلال در دیدار فینال این مسابقات پرسپولیس را شکست داد. سپس در ۱۳۶۹ به عنوان نماینده ایران راهی جام باشگاه‌های آسیا ۹۱–۱۹۹۰ شدند و در حالی که این مسابقات به دلیل جنگ خلیج فارس به تعویق افتاده بود سرانجام در تابستان ۱۳۷۰ مرحله نهایی‌اش به میزبانی بنگلادش برگزار شد و استقلال در دیدار فینال با پیروزی برابر لیائونینگ از چین موفق شد برای دومین بار قهرمان جام باشگاه‌های آسیا شود تا نخستین و تا به امروز تنها تیم ایرانی باشد که توانسته‌است بیش از یک بار قهرمانی در جام‌های رسمی بین‌المللی را تجربه کند. در این بازی‌ها استقلال باز هم بی‌شکست ماند و صمد مرفاوی هم با شش گل زده آقای گل این مسابقات شد.
در ۱۳۷۰ استقلال یک بار دیگر حضور در فینال جام باشگاه‌های آسیا را تجربه کرد که در گام آخر در ضربات پنالتی مغلوب تیم الهلال عربستان سعودی شد و از دستیابی به سومین قهرمانی قاره‌ای بازماند. سال بعد و در جام آزادگان ۱۳۷۱ در حالی که استقلال در گروه خود سوم و در جدول کلی مسابقات پنجم شده بود، به دلیل سهمیه‌بندی استانی آن لیگ و تعدد تیم‌های تهرانی مجبور به حضور در مسابقات سوپر جام تهران شد تا جواز حضور در دوره بعدی جام آزادگان را کسب کند و به دنبال عدم موفقیت در آن مسابقات و پر بودن سهمیه تیم‌های تهرانی در لیگ دسته دوم به لیگ دسته سوم فرستاده شد تا یکی از نقاط تاریک تاریخ این باشگاه رقم بخورد. در نیمه دوم این دهه نیز استقلال یک بار دیگر و این بار در مقابل تیم ژاپنی جوبیلو ایواتا در بازی فینال مغلوب شد و برای دومین بار به مقام نایب قهرمانی جام باشگاه‌های آسیا رسید.
در ابتدای دهه ۱۳۸۰ دوران طولانی مربیگری منصور پورحیدری در استقلال به پایان رسید و شاگردان و دستیاران این مربی شامل پرویز مظلومی، امیر قلعه‌نویی و صمد مرفاوی در چند نوبت مربیگری استقلال را در این دهه به عهده گرفتند و به ویژه قلعه‌نویی دوران موفقی را با این تیم سپری کرد. وی دو بار و در حالی که تنها بعد از پایان فصل به عنوان مربی باشگاه انتخاب شده بود موفق شد جام حذفی را در فصل‌های ۸۱–۱۳۸۰ و ۸۷–۱۳۸۶ فتح کند و دو بار نیز موفق به فتح لیگ نوین و حرفه‌ای فوتبال ایران که از ابتدای دهه ۱۳۸۰ پایه‌گذاری شده بود شد تا تمامی قهرمانی‌های استقلال در لیگ در این دهه تحت هدایت این مربی به دست آیند. هرچند تیم استقلال در طی این دهه بارها در هفته یا هفته‌های آخر از دستیابی به عنوان قهرمانی در لیگ حرفه‌ای ایران بازماند. در زمستان ۱۳۸۵ کوتاهی مسئولان باشگاه استقلال در ارسال به موقع فهرست بازیکنان به کنفدراسیون فوتبال آسیا باعث شد که این کنفدراسیون استقلال را از لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۰۷ کنار بگذارد تا یکی از بزرگ‌ترین اشتباهات مدیریتی تاریخ این باشگاه رقم بخورد.
دهه ۱۳۹۰ نیز با فتح جام حذفی ۹۱–۱۳۹۰ و در ادامه لیگ برتر ۹۲–۱۳۹۱ شروع شد و استقلال در ادامه و در فصل ۹۳–۱۳۹۲ موفق شد بعد از سال‌ها غیبت در مراحل پایانی لیگ قهرمانان آسیا تا مرحله نیمه‌نهایی این مسابقات صعود کند ولی در برابر تیم سئول از کره جنوبی مغلوب شد و از راه‌یابی به دیدار پایانی این مسابقات بازماند. پس از ناکامی متوالی مربیان ایرانی در هدایت این تیم به عنوان قهرمانی لیگ برتر ایران، در میانه دهه ۱۳۹۰ سرانجام مدیران باشگاه استقلال سیاست استخدام بازیکنان سابق باشگاه به عنوان مربی را کنار گذاشتند و بعد از پانزده سال یک مربی خارجی، وینفرید شفر را به عنوان مربی این تیم برگزیدند و وی موفق شد تا در نخستین فصل حضورش در استقلال عنوان قهرمانی در جام حذفی را برای این تیم به ارمغان آورد. دوران حضور شفر در استقلال کوتاه بود و به دنبال نتایج ضعیف با استقلال در دومین فصل حضورش از سمت خود برکنار شد تا آندره‌آ استراماچونی ایتالیایی جانشین وی شود و بدین ترتیب برای نخستین باز یک مربی که سابقه مربیگری در سری آ را دارد در استقلال مشغول به کار شود.
نشان‌واره و نمادها
نشان واره
باشگاه استقلال در طی تاریخش پنج نشان‌واره مختلف داشته‌است که دو نشان‌واره متعلق به پیش از انقلاب و سه نشان‌واره مربوط به بعد از انقلاب هستند. با توجه به نام اولیه باشگاه، نشان‌واره نخستین تیم نشان‌گر ورزش دوچرخه‌سواری بود اما با تغییر نام باشگاه به تاج در ۱۳۲۸، نشان‌واره این باشگاه نیز تغییر کرد، بدین ترتیب نشان‌واره باشگاه با الهام از نام نوین تیم به تاج سلطنتی دودمان پهلوی و دو حلقه در هم تنیده در هر طرفش تغییر یافت. نشان‌واره باشگاه به مدت ۲۸ سال ثابت و بدون تغییر بود تا اینکه بعد از انقلاب ۱۳۵۷ و تغییر اجباری نام تیم، نشان‌واره باشگاه نیز دستخوش تغییرات شد.
نمادها
تاج پهلوی
نام و نشان‌واره پیشین باشگاه، با الهام از تاج پهلوی، تاج بود و در بیشینه مدت فعالیت باشگاه تا پیش از انقلاب ایران، این تیم همین نام را داشت و هواداران این تیم نیز به تاجی معروف بودند. بعد از انقلاب، بازیکنان، دست‌اندرکاران و نزدیکان باشگاه مجبور شدند برای جلوگیری از انحلال باشگاه نام تیم را عوض کنند و از میان نام‌های استفاده شده در شعارهای انقلابی آن سال، واژه استقلال را برگزیدند. صفحه رسمی فیفا نیز، در گزارشی که در سپتامبر ۲۰۰۹ در مورد استقلال منتشر کرد از این تیم با نام تاج ایران نام برد.
استقلال از ابتدای فصل ۸۷–۱۳۸۶ دو ستاره طلایی رنگ به نشانه دو قهرمانی در جام باشگاه‌های آسیا به نشان‌واره‌اش افزود. این امر از همان ابتدا محل بحث و درگیری میان هوادران این تیم و سایر تیم‌ها بود و در رسانه‌ها نیر در مورد این دو ستاره نحوه نمایش‌شان بر روی نشان‌واره استقلال بحث‌های فراوانی درگرفت. با گذر سال‌ها نزد هواداران و بازیکنان پیشین و کنونی استقلال قهرمانی در آسیا مترادف کسب ستاره قلمداد و تلاش برای قهرمانی در آسیا با کسب ستاره سوم هم‌نام شد. بعدها کنفدراسیون فوتبال آسیا در حساب رسمی‌اش در شبکه اجتماعی اینستاگرام از نشان‌واره ستاره‌دار استقلال در سالگرد قهرمانی این تیم در آسیا استفاده کرد. این امر از سوی رسانه‌ها به عنوان تأیید ستاره‌های نشان‌واره استقلال از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا تلقی شد. در حال حاضر سازمان لیگ فوتبال ایران و کنفدراسیون فوتبال آسیا هر دو از نشان‌واره ستاره‌دار استقلال برای نمایش نشان‌واره این تیم استفاده می‌کنند.
رنگ و پوشاک
تیم فوتبال دوچرخه‌سواران از ابتدا با لباس آبی رنگ در مسابقات حاضر شد و استقلال همچنان آبی می‌پوشد. از میان باشگاه‌های سطح اول ایران، استقلال و تیم‌های همنامش همچون استقلال اهواز و استقلال خوزستان تنها تیم‌هایی هستند که آبی می‌پوشند؛ بدین ترتیب رنگ آبی به یکی از نمادهای این باشگاه تبدیل شده و آبی‌پوشان یکی از لقب‌های باشگاه است.
تیم تاج در جام منطقه‌ای ۱۳۴۹ با پیراهن آبی فیروزه‌ای و شرت مشکی رنگ شرکت کرد اما قبل و بعد از آن رنگ آبی پیراهن باشگاه به ندرت دچار تغییر شده‌است. استقلال در مناسبت‌های ویژه‌ای همچون مرگ ناصر حجازی و غلامحسین مظلومی با پیراهن مشکی رنگ در میدان‌ها حاضر شد. لباس دوم استقلال به‌طور تاریخی همواره سفید رنگ بوده اما در مسابقات جام علم که در بهار ۱۳۵۲ در شهر اهواز برگزار شد با لباس زرد رنگ و در بازی‌های لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۱۳ با لباس نقره‌ای رنگ به عنوان لباس دوم به میدان رفت.
پوشاک
طرح لباس استقلال از ابتدا پیراهن آبی رنگ ساده بود و از ابتدای فعالیت باشگاه تا اواسط دهه ۱۳۶۰ لباس استقلال کمتر دچار تغییر می‌شد. تنها استثنا فصل ۶۱–۱۳۶۰ بود که استقلال با الهام‌گیری از پیراهن تیم ملی پرو در جام جهانی ۱۹۷۸ یک نوار مورب سفید رنگ به پیراهن خود افزود. این طرح پس از آن فصل دیگر تکرار نشد. در ابتدای دهه ۱۳۷۰ طرح اصلی لباس استقلال چندین بار عوض شد و لباس استقلال در ۱۳۷۰ در آخرین دوره مسابقات جام باشگاه‌های تهران دارای اشکال هندسی بود. از دهه ۱۳۸۰ بدین سو طرح پیراهن استقلال از سادگی درآمد و خطوط و طرح‌های گرافیکی وارد طراحی پیراهن باشگاه شدند. همچنین استقلال به مناسبت بازی‌های ویژه‌ای همچون شهرآوردهای تهران و بازی‌های لیگ قهرمانان آسیا لباس‌هایی را به تن کرده که فقط مخصوص آن بازی بوده‌اند و دیگر پس از آن با آن لباس‌ها به میدان نرفت.
هواداران
به‌طور تاریخی هواداران استقلال از میان طبقه متوسط و نخبه جامعه ایران بودند، نخستین دسته‌های این هواداران از میانه‌های دهه ۱۳۲۰ شکل گرفتند، با پایان جنگ جهانی دوم در ۱۳۲۴ مردم به عرصه‌های جدید اجتماعی متمایل شدند و علاقه‌مندان به ورزش، ورزش جدید و جذاب فوتبال را پیگیری می‌کردند. در همان زمان نیز با انحلال تیم توفان که پرتماشاگرترین تیم زمان خود بود، طرفداران این تیم به تیم‌های دیگر از جمله دوچرخه‌سواران متمایل شدند و طرفداران فوتبال در تهران بین سه تیم تاج، دارایی و شاهین تقسیم شدند. با انحلال دارایی و شاهین در اواخر دهه ۱۳۴۰ و ورود پرسپولیس به رده اول فوتبال تهران، تاج و پرسپولیس عمده طرفداران فوتبال را به خود جلب کردند و از آن پس نیز باشگاه همواره طرفداران خود را داشته و هم‌اکنون نیز استقلال دارای میلیون‌ها هوادار در سراسر ایران است. تیم استقلال به کمک هوادارانش تعدادی از رکوردهای مربوط به حضور تماشاگر را در اختیار دارد؛ استقلال در طی ۱۲ فصل اخیر لیگ برتر در ۴ فصل رکورد بیشترین تماشاچی در بازی‌های خانگی را به خود اختصاص داده‌است. در بازی‌های بین‌المللی در یک دهه اخیر نیز باشگاه استقلال با هشت بار حضور در لیگ قهرمانان آسیا، در شش فصل ۲۰۱۰، ۲۰۱۱، ۲۰۱۳، ۲۰۱۷، ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ رکورد تعداد میانگین تماشاچی در بازی‌های خانگی را به خود اختصاص داده‌است. با این که باشگاه استقلال در تهران قرار دارد، در سراسر ایران دارای هوادار است و در بازی‌های خارج از خانه نیز عده زیادی برای تشویق این تیم به ورزشگاه می‌روند به گونه‌ای که معمولاً تیم استقلال بیشتر از تیم میزبان هوادار دارد. این باشگاه در کشورهای حوزه خلیج فارس هم هوادار دارد. به عنوان مثال در فصل‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ لیگ قهرمانان آسیا در بازی‌های خارج از خانه استقلال که همگی در کشورهای حوزه خلیج فارس شامل قطر، امارات متحده عربی و عربستان سعودی برگزار شدند، به‌طور میانگین و به ترتیب ۷٬۵۳۳ و ۷٬۷۵۱ نفر برای طرفداری از استقلال به ورزشگاه رفتند.
در فصل ۹۹–۱۹۹۸ جام باشگاه‌های آسیا و در بازی استقلال و جوبیلو ایواتا ژاپن که در ورزشگاه آزادی برگزار شد، با حضور ۱۲۱ هزار نفر، پرتماشاگرترین بازی تاریخ جام باشگاه‌های آسیا و از پرتماشاگرترین بازی‌های تاریخ فوتبال ایران بوده‌است. این در حالی‌ست که در آن روز حدود ۵۰ هزار نفر از هواداران استقلال نتوانستند راهی به ورزشگاه یابند و به خانه‌هایشان برگشتند.
همچنین در بازی پایانی پنجمین دوره لیگ برتر و در مقابل برق شیراز که به پیروزی ۴–۱ استقلال و قهرمانی این تیم منجر شد، تعداد ۱۱۰ هزار نفر از هواداران استقلال برای دیدن این بازی که به قهرمانی این تیم منجر شد به ورزشگاه رفتند و حدود ۱۰ هزار نفر از هواداران نیز نتوانستند وارد ورزشگاه شوند که این تعداد رکورد جدیدی در فوتبال ایران بود.
زنان
تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ممنوعیتی برای ورود زنان به ورزشگاه‌های ایران وجود نداشت اما بعد از انقلاب ایران ورود زنان به ورزشگاه‌های ایران ممنوع شد و زنان هوادار استقلال نیز همچون زنان هوادار دیگر تیم‌ها از ورود به ورزشگاه‌ها محروم شدند. با این وجود زنان و دختران استقلالی همواره سعی در ورود به ورزشگاه داشته‌اند به گونه‌ای در بسیاری از مواقع برای اینکار مجبور به تغییر پوشش و ظاهر خود می‌شدند. در پاره‌ای از اوقات این تلاش‌هایشان موفق بوده و خبر ورود دختران استقلالی به ورزشگاه حتی در رسانه‌های عمومی نیز انعکاس می‌یافت. در حال حاضر نیروی انتظامی در بیرون از ورزشگاه از ورود زنان به ورزشگاه جلوگیری می‌کند و دختران هوادار استقلال نیز اجازه ورود به ورزشگاه را ندارند و در یک مورد، در بازی استقلال و العین در مرحله یک شانزدهم نهایی لیگ قهرمانان آسیا، یکی از دختران استقلالی با پوشش پسرانه توسط این نیرو دستگیر شد.
از ابتدای فصل ۹۶–۱۳۹۵ و با اجازه منصوریان مربی وقت باشگاه به بانوان اجازه ورود به زمین تمرین استقلال، کمپ ناصر حجازی داده شد تا تماشاگر تمرین‌های پیش فصل استقلال باشند، اما این امر که با استقبال نسبی دختران هوادار استقلال رو به رو شده بود و بازخوردهای مثبتی هم داشت با مخالفت مدیریت وقت باشگاه رو به رو شد و بعد از فقط دو جلسه ورود دختران به تمرین‌های باشگاه نیز ممنوع شد و پس از آن زنان استقلالی دیگر نتوانستند تماشاگر تمرینات این تیم باشند.
سحر خدایاری ( دختر آبی )
سحر خدایاری از هواداران باشگاه استقلال بود که در اسفند ۱۳۹۷ و برای تماشای بازی استقلال و العین در چارچوب لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۱۹ وارد ورزشگاه آزادی تهران شد اما ماموران نیروی انتظامی ایران وی را دستگیر کردند. خدایاری بعد از بازداشت و حضور در دادگاه در اعتراض به حکم احتمالی زندان در مقابل دادگاه انقلاب تهران دست به خودسوزی زد و چند روز بعد در اثر جراحات ناشی از خود سوزی در ۱۸ شهریور درگذشت. این واقعه واکنش‌های گسترده داخلی و بین‌المللی در پی داشت و در شبکه‌های اجتماعی وی به دختر آبی معروف شد.
هماوردان
هماوردان داخلی
شهرآورد استقلال و شاهین نخستین شهرآورد تهران محسوب می‌شود. تاج و شاهین در کنار دارایی ۳ قطب اصلی فوتبال تهران را تشکیل می‌دادند و به دلیل پرطرفدار بودن و خاستگاه‌های متفاوت دو تیم، دیدارهای رو در روی تاج و شاهین همواره با حساسیت زیادی برگزار می‌شد به گونه‌ای که تا سال‌ها این بازی نقطه عطف جام باشگاه‌های تهران بود و تا پیش از انحلال شاهین در ۱۳۴۶ این بازی شهرآورد اصلی تهران بود. در دهه ۱۳۵۰ و با بازگشت شاهین به سطح برتر فوتبال ایران با نام شهباز این شهرآورد مجدداً از سرگرفته شد. نخستین بازی دو تیم در ۱۳۲۵ در چارچوب مسابقات جام باشگاه‌های تهران برگزار شد که آن بازی در پایان ۱–۱ مساوی شد.
با انحلال باشگاه فوتبال شاهین و کوچ دسته جمعی بازیکنان شاهین و تغییر جهت دسته زیادی از هواداران این تیم به تیم پرسپولیس که تا آن زمان در دسته پایین‌تر فوتبال تهران شرکت می‌کرد بازی میان تاج و شاهین به نوعی دیگر و این‌بار در قالب تاج و پرسپولیس ادامه یافت و اکنون نیز رقابت دو باشگاه پرهوادار و پرافتخار استقلال و پرسپولیس، مهمترین مسابقهٔ باشگاهی فوتبال در ایران است. نخستین بازی دو تیم در ۱۶ فروردین ۱۳۴۷ یک بازی دوستانه بود که با نتیجهٔ بدون گل پایان گرفت. نخستین برنده این شهرآورد تیم تاج بود و از آن زمان تاکنون تعداد بردهای تیم استقلال در شهرآورد تهران همواره از باخت‌هایش بیشتر بوده‌است. همچنین تیم استقلال صاحب رکورد ویژه شش سال و ده ماه بازنده نشدن در شهرآورد است به گونه‌ای که برد تیم پرسپولیس در مهر ۱۳۷۵ تنها سومین برد این تیم بعد از انقلاب ۱۳۵۷ بود.
فردای برگزاری نخستین شهرآورد، هفته‌نامه کیهان ورزشی روی جلد خود چیزی از بازی ننوشت و تیتری از فوتبال دخترها داشت، امروزه این بازی همواره با حساسیت بالا و تماشاگران زیاد همراه است و برگزاری آن بازتاب‌های زیادی در ایران دارد. هواداران دو تیم معمولاً برای این بازی ورزشگاه آزادی را پر می‌کنند. این شهرآورد گاهی به خشونت میان بازیکنان، و درگیری میان هواداران می‌انجامد و اوباش‌گران به ناوگان حمل و نقل عمومی از جمله اتوبوس‌ها آسیب می‌زنند.
تیم سپاهان اصفهان که در ابتدا شعبه شاهین تهران در شهر اصفهان بود با انحلال تیم شاهین نام خود را به سپاهان تغییر داد و در ۱۳۵۰ برای نخستین بار در چارچوب بازی‌های جام منطقه‌ای ایران برابر تاج قرار گرفت که ۴–۰ بازنده شد. از آن پس دیدارهای دو تیم در قالب جام‌های مختلف و دیدارهای دوستانه ادامه داشت. از اوائل دهه ۱۳۸۰ و با قدرت گرفتن تیم سپاهان و خارج شدن فوتبال ایران از حالت دو قطبی و قهرمانی سپاهان در لیگ برتر به عنوان اولین تیم غیر تهرانی، این بازی نیز دارای اهمیت دو چندانی شد. به شکل ویژه‌ای دیدارهای فینال جام حذفی ۸۳–۱۳۸۲ که با جنجال و درگیری‌های فراوانی همراه بود. در سال‌های پایانی دهه ۱۳۸۰ نیز بازی این دو تیم اهمیت دوچندانی یافت چرا که برای پنج سال متوالی یکی از این دو تیم قهرمان لیگ برتر می‌شد و دیدار رو در روی این دو تیم تا حد زیادی تعیین‌کننده قهرمان لیگ بود.
هماوردان بین‌المللی
به دلیل تعدد بازی‌ها و برگزاری بازی‌ها در مراحل حساسی همچون فینال و نیمه‌نهایی می‌توان باشگاه الهلال از کشور عربستان سعودی را مهمترین هماورد بین‌المللی استقلال دانست بازی دو تیم که از سوی وبگاه گل دربی غرب آسیا لقب گرفته‌است تقابل دو قدرت سنتی قاره آسیاست و هم‌اکنون تبدیل به یک بازی مهم، حساس و کلاسیک شده‌است. دو تیم نخستین بار در مرحله گروهی مسابقات جام باشگاه‌های آسیا ۱۹۹۱ با یکدیگر رو به رو شدند که الهلال با یک گل پیروز آن بازی شد. پس از آن این دو تیم شش بار دیگر در رقابت‌های جام برندگان جام آسیا و لیگ قهرمانان آسیا با یکدیگر رو به رو شدند که از بازی‌های مهم دو تیم می‌توان به فینال جام باشگاه‌های آسیا ۱۹۹۱، نیمه نهایی جام برندگان جام آسیا ۱۹۹۶ و یک چهارم نهایی جام باشگاه‌های آسیا ۹۹–۱۹۹۸ اشاره کرد. در مجموع استقلال در نه رویارویی با الهلال چهار بار پیروز شده، دو بار مساوی کرده و سه بار نیز شکست خورده. دو تیم باید در مرحله گروهی مسابقات لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۰۷ نیز با یکدیگر رو در رو می‌شدند اما به دلیل اهمال مسئولان استقلال در ارسال به موقع اسامی بازیکنان ای‌اف‌سی تیم استقلال را از مسابقات محروم کرد و بازی‌های آن گروه تنها با شرکت سه تیم برگزار شد. آخرین دیدار دو تیم در مرحله گروهی لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۱۸ بود که استقلال در عمان ۱–۰ پیروز شد.
رقیب سنتی
پرسپولیس
بازی میان استقلال و پرسپولیس، دو باشگاه پرهوادار و پرافتخار ایران، مهمترین مسابقهٔ باشگاهی فوتبال در ایران است. نخستین بازی دو تیم در روز ۱۶ فروردین ۱۳۴۷، نخستین بازی رسمی پرسپولیس بود که با نتیجهٔ بدون گل پایان یافت. فردای آن روز، روزنامه کیهان ورزشی (مهمترین روزنامه ورزشی آن زمان) روی جلد خود هیچ چیز از بازی ننوشت و تیتری از فوتبال دخترها داشت. بر خلاف گذشته، امروزه این بازی همواره با حساسیت بالا و تماشاگران زیاد همراه‌است و برگزاری آن بازتاب‌های زیادی در ایران دارد. معمولاً این بازی را حدود ۱۰۰٬۰۰۰ نفر در ورزشگاه آزادی تهران تماشا می‌کنند. این شهرآورد گاهی به خشونت میان بازیکنان، و درگیری میان هواداران می‌انجامد و هولیگان‌ها به ناوگان حمل و نقل عمومی از جمله اتوبوس‌ها آسیب می‌زنند. مجله ورلدساکر در شماره ژوئیه ۲۰۰۸ خود، فهرستی از ۵۰ شهرآورد دنیا منتشر کرد؛ و شهرآورد تهران را در رتبه اول آسیا و بیست و دوم جهان قرار داد.
ورزشگاه
ورزشگاه امجدیه (شهید شیرودی کنونی) از ابتدای تأسیس باشگاه نخستین ورزشگاه خانگی این تیم بود. از نیمه فصل ۵۳–۱۳۵۲ و با افتتاح و بهره‌برداری ورزشگاه آزادی این ورزشگاه به عنوان میزبان بازی‌های تاج نیز انتخاب شد و پس از آن تا نیمه دهه ۱۳۶۰ باشگاه به تناوب در هر دو ورزشگاه بازی می‌کرد اما از ۱۳۶۸ استفاده از ورزشگاه شهید شیرودی متوقف شد و تمامی بازی‌های استقلال به ورزشگاه آزادی منتقل شد. از نیمه دوم دهه ۱۳۷۰ بعضی از بازی‌های استقلال از جمله بازی‌های جام حذفی در ورزشگاه تختی برگزار شدند و در پی بازسازی چمن ورزشگاه آزادی در فصل ۸۲–۱۳۸۱ استقلال تمام بازی‌های خانگی خود را در این ورزشگاه برگزار کرد و برای میزبانی بازی رفت شهرآورد در آن فصل از ورزشگاه یادگار امام شهر تبریز استفاده کرد.
ورزشگاه‌های خانگی
امجدیه (نام پیشین ورزشگاه شهید شیرودی) نخستین ورزشگاهی بود که تیم دوچرخه‌سواران در آن بازی‌های خود را انجام داد. این ورزشگاه از ابتدای تأسیس باشگاه در ۱۳۲۴ تا ۱۳۵۳ به تنهایی و از ۱۳۵۳ تا ۱۳۶۸ به تناوب و به همراه ورزشگاه آزادی میزبان بازی‌های خانگی استقلال بود. تعدادی از مهمترین بازی‌های باشگاه تاج در این ورزشگاه برگزار شد که از میان آن‌ها می‌توان به شهرآوردهای این تیم در مقابل شاهین، نخستین بازی‌های شهرآورد این تیم در مقابل پرسپولیس و فینال‌های جام باشگاه‌ها و حذفی تهران در دهه‌های ۱۳۲۰ و ۱۳۳۰ اشاره کرد. اما مهمترین بازی باشگاه در این ورزشگاه، دیدار فینال مسابقات قهرمانی باشگاه‌های آسیا در بهار ۱۳۴۹ است که با پیروزی و قهرمانی تاج پایان یافت.
در ۲۷ بهمن ۱۳۶۸ قرار بود که تیم استقلال در چارچوب رقابت‌های جام باشگاه‌های تهران، در این ورزشگاه در مقابل پاس تهران قرار بگیرد. به دلیل بارش باران در روز قبل و آماده نبودن زمین ورزشگاه این بازی لغو شد اما نبود وسائل ارتباط جمعی مناسب و عدم اطلاع‌رسانی کافی هیئت فوتبال تهران باعث شد که هواداران استقلال به درستی در جریان این امر قرار نگیرند و به هر حال در ورزشگاه حاضر و با درهای بسته مواجه شوند. این مسئله باعث خیزش نامتعارف این هواداران، تجمع‌شان در خیابان و سر دادن شعارهای ضد حکومتی می‌شود. پس از این حادثه استفاده از ورزشگاه شیرودی برای همیشه متوقف و تمامی بازی‌های خانگی استقلال به ورزشگاه آزادی منتقل شد.
از تابستان ۱۳۵۳ و در نیم فصل دومین دوره جام تخت جمشید ورزشگاه آزادی که به مناسبت بازی‌های آسیایی ۱۹۷۴ تهران افتتاح شده بود به عنوان ورزشگاه میزبان بازی‌های تیم تاج نیز برگزیده می‌شود اما دور بودن این ورزشگاه از شهر تهران در دهه‌های ۱۳۵۰ و ۱۳۶۰ و کمبود وسائل ترابری عمومی باعث شدند که استفاده ار ورزشگاه امجدیه که در مرکز شهر بود همچنان ادامه یابد. از نیمه دوم دهه ۱۳۶۰ تا هم‌اکنون این ورزشگاه به تنهایی میزبان بازی‌های استقلال است و تعدادی از مهمترین بازی‌های استقلال از جمله دو بازی نیمه نهایی و فینال جام باشگاه‌های آسیا ۹۹–۱۹۹۸ در این ورزشگاه انجام شدند. استقلال هم‌اکنون برای بازی‌های خانگی خود این ورزشگاه را اجاره می‌کند.
زمین تمرین
تاج در دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ چهار زمین تمرین در تهران داشت و معمولاً در زمین دیهیم در شرق تهران جلسات تمرینی‌اش را برگزار می‌کرد. این ورزشگاه در کنار دیگر دارایی‌های سازمان ورزشی و فرهنگی تاج بعد از انقلاب ایران در ۱۳۵۷ از مالکیت این سازمان خارج شد اما استقلال در دهه ۱۳۶۰ همچنان در این زمین به تمرین کردن ادامه داد. استقلال در دهه ۱۳۷۰ در زمین مرغوب‌کار که از دارایی‌های سابق خودش بود به تمرین کردن پرداخت.
در زمستان ۱۳۹۴ شهرداری تهران تصمیم گرفت به دلیل بالا بودن هزینه نگهداری، دو ورزشگاه شهید کاظمی را که در منطقه ۱۸ شهرداری واقع شده را برای سه سال به تیم استقلال و ورزشگاه امام رضا را که در منطقه ۱۹ شهرداری واقع شده به مدت سه سال به تیم پرسپولیس واگذار کند تا این دو باشگاه ضمن استفاده از این ورزشگاه‌ها هزینه‌های نگهداری آن‌ها را نیز متقبل بشوند. با دخالت و کارشکنی مسئولان باشگاه پرسپولیس و به ویژه جعفر کاشانی از اعضای هیئت مدیره این باشگاه، ورزشگاه شهید کاظمی که در ابتدا به نام ناصر حجازی کلنگ خورده بود و شرایط بهتری نیز داشت از اختیار باشگاه استقلال خارج و به تیم پرسپولیس واگذار شد. هم‌اکنون باشگاه به دلیل دوری ورزشگاه امام رضا و زمین چمن مصنوعی آن از این ورزشگاه نه برای برگزاری جلسات تمرینی و نه برای برگزاری بازی‌های رسمی یا دوستانه استفاده نمی‌کند
استقلال هم‌اکنون در زمین فوتبال مجموعه ورزشی باشگاه نفت تهران‌سر تمرین می‌کند.در گذشته استقلال در زمین‌هایی همچون زمین شماره دو مجموعه ورزشی آزادی و سازمان صنایع دفاع تمرین می‌کرد. یکی دیگر از محل‌های تمرین باشگاه استقلال کمپ ناصر حجازی بوده که هم‌اکنون به دلیل کیفیت پایین چمن ورزشگاه این کمپ بی‌استفاده مانده‌است. با توجه به استفاده سایر تیم‌ها از زمین شماره دو ورزشگاه آزادی و ترافیک بالای این زمین تمرینی، پیدا کردن زمین تمرین مناسب همواره برای باشگاه مشکل بزرگی بوده‌است.
تیم زنان
باشگاه تاج، نخستین باشگاه فوتبال در ایران بود که برای زنان کلاس فوتبال تمرینی گذاشت و از پیشگامان فوتبال زنان در ایران بود. نخستین تیم فوتبال بانوان در ایران توسط تاج در ۱۳۴۹ تأسیس شد و علی دانایی‌فرد نخستین سرمربی این تیم بود. بعد از تاج تیم‌های دیگر از جمله دیهیم و عقاب و پرسپولیس تیم‌های بانوان خویش را تشکیل دادند اما در سال‌های ابتدایی فاصله تیم تاج با تیم‌های دیگر بسیار بود.
در بهمن ۱۳۸۷، خبر بازی دوستانه تیم نوجوانان پسر (به مربیگری علیرضا منصوریان) و تیم دختران استقلال منتشر شد. این واقعه پس از انقلاب بی‌سابقه بود و جنجال و واکنش‌های بسیاری برانگیخت. این بازی دوستانه، منجر به انحلال تیم زنان استقلال شد. در ۱۳۹۳ مجدداً تیم بانوان استقلال فعال شد اما در ۱۳۹۵ و به دستور مدیر عامل استقلال رضا افتخاری این تیم برای دومین بار (و سومین بار بعد از انقلاب ایران) تعطیل شد. این در حالی بود که تیم زنان استقلال در آن زمان کارش را از دسته دو شروع کرده بود و با قهرمانی در دسته یک به لیگ برتر بانوان راه یافته بود.
ورزش‌های دیگر
این باشگاه از همان ابتدای فعالیتش در دهه ۱۳۲۰ در چندین رشته ورزشی مختلف فعال بود و باشگاه فوتبال تنها تیم فوتبال سازمان ورزشی و فرهنگی تاج محسوب می‌شد. این سازمان در زمان اوج فعالیتش در سال‌های پیش از انقلاب ایران به غیر از فوتبال در هجده رشته ورزشی مردان و دوازده رشته ورزشی بانوان فعالیت داشت و در چهارده رشته ورزشی قهرمان باشگاه‌های ایران شده بود. رشته‌های ورزشی مردان عبارت بودند از: کشتی آزاد، کشتی فرنگی، جودو، وزنه‌برداری، بوکس، پرورش اندام، والیبال، بسکتبال، بدمینتون، دو و میدانی، تنیس، تنیس روی میز، شنا و شیرجه، دوچرخه‌سواری، شمشیربازی، کوهنوردی، اسکی و ورزش‌های رزمی. رشته‌های ورزشی بانوان نیز شامل: والیبال، بسکتبال، بدمینتون، دو و میدانی، تنیس، تنیس روی میز، شنا و شیرجه، دوچرخه‌سواری، شمشیر بازی، کوهنوردی، اسکی و ورزش‌های رزمی می‌شدند. از میان موفق‌ترین تیم‌های سازمان فرهنگی ورزشی تاج می‌توان به تیم‌های والیبال زنان و مردان تاج اشاره کرد. تیم والیبال زنان تاج در ۱۳۴۲ و در هنگام تشکیل تیم ملی والیبال زنان ایران و برگزاری نخستین بازی تیم ملی، به عنوان تیم قهرمان والیبال زنان باشگاه‌های تهران اسکلت اصلی تیم ملی را تشکیل داد و تیم ملی بر پایه بازیکنان تیم تاج شکل گرفت. تیم والیبال مردان تاج نیز از موفق‌ترین تیم‌های سازمان تاج بود و در دوره دوم و سوم جام پاسارگاد قهرمان ایران شده بود.
تقریباً تیم‌های تمامی این رشته‌ها پس از انقلاب تعطیل شدند اما استقلال در دهه‌های ۱۳۷۰ و ۱۳۸۰ برای مدتی صاحب تیم‌های فوتسال زنان و مردان شده بود که آن تیم‌ها نیز بعدتر منحل شدند. در ۱۳۹۷ و بعد از سال‌ها عدم تیم‌داری در رشته‌های ورزشی دیگر، استقلال اقدام به تیم‌داری در رشته دو و میدانی کرد و با تیم دو و میدانی‌اش در مسابقات هرمانی ایران حاضر و موفق به کسب مقام دومی نیز شد. سرمربی این تیم هادی سپهرزاد دونده ملی‌پوش ایران است.
آمار و رکوردها
باشگاه استقلال با مجموع ۳۶ عنوان قهرمانی رسمی استانی، کشوری و قاره‌ای، پرافتخارترین تیم باشگاهی فوتبال ایران است. نخستین قهرمانی رسمی باشگاه استقلال، قهرمانی در مسابقات جام حذفی باشگاه‌های تهران ۱۳۲۶ و جدیدترین قهرمانی استقلال، قهرمانی در جام حذفی ایران ۹۷–۱۳۹۶ است. استقلال در میان تیم‌های حاضر در برترین سطح فوتبال ایران باسابقه‌ترین تیم است و تنها تیمی‌ست که از دهه ۱۳۲۰ تاکنون همچنان در بالاترین سطح فوتبال ایران فعال است و همچنین تنها تیمی‌ست که از ابتدای برگزاری جام‌های باشگاهی سراسری در ایران در دهه ۱۳۴۰ در هر دهه خورشیدی حداقل یک بار قهرمان ایران شده‌است. استقلال تنها قهرمان هر پنج سیستم لیگ ایران، جام منطقه‌ای، جام تخت جمشید، لیگ قدس، جام آزادگان و لیگ برتر خلیج فارس نیز هست.
در لیگ برتر بعد از برگزاری هفده دوره، این باشگاه در کنار تیم‌های پرسپولیس، سپاهان و ذوب آهن تنها تیمی است که در تمامی ادوار این لیگ حاضر بوده و در مجموع با ۹۲۹ امتیاز، ۷۷۳ گل زده و ۲۵۵ برد در تمامی این زمینه‌ها رکورددار است و در رتبه اول جدول کلی لیگ برتر قرار دارد. در فصل ۸۸–۱۳۸۷ استقلال موفق شد ۷۰ گل بزند که رکورد تعداد گل زده در یک فصل فوتبال ایران است. پر گل‌ترین پیروزی تاریخ باشگاه در ششم دی ۱۳۳۶ و از مسابقات جام باشگاه‌های تهران رقم خورد. در این بازی تاج با ۱۸ گل تیم داریوش را شکست داد.
تاج نخستین تیم ایرانی بود که در رقابت‌های بین‌المللی موفق به کسب قهرمانی شد، قهرمانی تاج تهران در مسابقات باشگاهی قهرمانی آسیا ۱۳۴۹ نخستین قهرمانی یک تیم ایرانی در مسابقات بین‌المللی بود. همچنین استقلال پرافتخارترین و باسابقه‌ترین باشگاه ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا است. تیم تاج در ۱۳۴۹ برای نخستین بار در سومین دوره مسابقات جام باشگاه‌های آسیا شرکت کرد و موفق شد بدون شکست خوردن در بازی‌ها مقام قهرمانی را کسب کند. استقلال در سومین حضور خود در جام باشگاه‌های آسیا در فصل ۹۱–۱۹۹۰ باز هم بدون شکست موفق به فتح جام شد تا تنها تیم ایرانی باشد که موفق شده بیش از یک بار یک جام بین‌المللی را فتح کند. استقلال با ۱۶ بار حضور در لیگ قهرمانان آسیا، دو عنوان قهرمانی، دو عنوان نائب قهرمانی، دو عنوان سومی، ۱۰۷ بازی، ۵۳ برد و ۱۷۲ گل زده پرافتخارترین تیم ایرانی و سومین تیم پر افتخار در این بازی‌ها است.
در مجموع رقابت‌های آسیایی و با در نظر گرفتن مسابقات جام برندگان جام آسیا، استقلال با ۱۲۵ بازی، ۶۱ برد و ۲۰۹ گل زده در میان تیم‌های ایرانی رکورددار است. همچنین استقلال نخستین تیم ایرانی‌ست که بیش از ۱۰۰ بازی در آسیا انجام داده، بازی برگشت استقلال و بوریرام تایلند در مرحله یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۱۳ صدمین بازی این تیم بود.
از میان رکوردهای شخصی بازیکنان استقلال در زمان حضورشان در باشگاه می‌توان به ترانسفر بیوک جدی‌کار در ۱۳۳۷ به تیم ویکتوریا ۱۸۸۹ آلمان اشاره کرد، وی نخستین لژیونر تاریخ فوتبال ایران و آسیا است. نخستین گل ایران در ادوار جام جهانی را نیز ایرج دانایی‌فرد، بازیکن وقت تیم تاج به ثمر رساند، دیگر گل ایران در جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین هم توسط یک بازیکن تاج، حسن روشن به ثمر رسید. این دو بازیکن در دیدار خداحافظی پله به تیم منتخب جهان هم دعوت شدند. مهدی پاشازاده دیگر بازیکن استقلال است که در زمان بازی در این تیم به تیم منتخب جهان هم دعوت شده بود. دو بازیکن استقلال نیز موفق به کسب عنوان آقای گلی در مسابقات بین‌المللی شده‌اند، غلامحسین مظلومی با پنج گل در مسابقات جام باشگاه‌های آسیا ۱۹۷۰و صمد مرفاوی با شش گل در مسابقات فصل ۹۱–۱۹۹۰ موفق به کسب عنوان آقای گل مسابقات جام باشگاه‌های آسیا شدند. در ۲۰۱۰ میلادی نیز بر اساس نظرسنجی سایت فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار، فرهاد مجیدی کاپیتان آن زمان استقلال به عنوان محبوب‌ترین بازیکن جهان در ۲۰۱۰ شناخته شد. حسین حسینی دروازه‌بان استقلال نیز با بسته نگه‌داشتن دروازه‌اش به مدت ۸۷۲ در این زمینه در میان دروازه‌بان‌های تاریخ فوتبال ایران رکورددار است.
ستاره های باشگاه استقلال از ابتدا تا کنون
محمدرضا عادلخانی ، ایرج دانایی‌فرد ، علی دانایی‌فرد ، حسن روشن ، ناصر حجازی ، شاهین بیانی ، امیر قلعه‌نویی ، داریوش مصطفوی ، عبدالصمد مرفاوی ، حسن نظری ، غلامحسین مظلومی ، حشمت مهاجرانی ، پرویز قلیچ‌خانی ، بهتاش فریبا ، غلامرضا فتح‌آبادی ، مهدی فنونی‌زاده ، پرویز مظلومی ، مجید نامجو مطلق ، آندرانیک اسکندریان ، شاهین بیانی ، شاهرخ بیانی ، محمد تقوی ، صادق ورمزیار ، منصور پورحیدری ، منصور حاجیان ، کردنوری ، سعید عزیزیان ، محمود کلهر ، جلالی ، بهزاد غلامپور ، عبدالعلی چنگیز ، حسن روشن ، علی جباری ، احمدرضا عابدزاده ، ادموند اختر ، سیروس دین‌محمدی ، علیرضا منصوریان ، جواد زرینچه ، ستار همدانی ، مهدی پاشازاده ، محمود فکری ، داریوش یزدانی ، بهزاد داداش‌زاده ، علیرضا واحدی نیکبخت ، مهدی هاشمی‌نسب ، سهراب بختیاری‌زاده ، محمد نوازی ، علی انصاریان ، رضا عنایتی ، میلاد میداوودی ، آندرانیک تیموریان ، فریدون زندی ، سید مهدی رحمتی ، فرهاد مجیدی ، آرش برهانی ، خسرو حیدری ، جواد نکونام ، مجتبی جباری ، سیاوش اکبرپور و ...
افتخارات
استقلال با کسب ۳۶ عنوان قهرمانی رسمی در جام‌های استانی، کشوری و قاره‌ای پرافتخارترین تیم ایران است.
مربیان
نخستین مربی تاریخ باشگاه علی دانایی‌فرد بود. دانایی‌فرد در مجموع طی سه نوبت به مدت ۲۲ سال مربیگری باشگاه را برعهده داشت. زدراکو رایکوف نخستین مربی خارجی باشگاه و نخستین مربی خارجی در باشگاه‌های ایرانی است. در مجموع و تاکنون ۳۱ مربی مختلف پست سرمربی‌گری استقلال را بر عهده گرفته‌اند. در سال‌های پیش از انقلاب شش مربی در نه نوبت مختلف، در فاصله ده سال بین ۱۳۵۸ تا ۱۳۶۸، ۱۲ مربی در ۲۰ نوبت و از در فاصله ۱۳۶۸ تا ۱۳۸۱ هشت مربی در ۱۲ نوبت این پست بر عهده گرفته‌اند. از ۱۳۸۱ تاکنون نیز ۱۲ مربی ۱۶ بار این پست را بر عهده گرفته‌اند. مربی کنونی استقلال آندره‌آ استراماچونی است، وی که از خرداد ۱۳۹۸ مشغول به کار شده نخستین مربی ایتالیایی این تیم است.
مهمترین اخراج‌های مربیان در تاریخ باشگاه
