چه کفشی برای افرادی که آرتروز زانو دارند مناسب است؟

انتخاب کفش مناسب برای آرتروز زانو

آرتروز زانو (استئوآرتریت) یک بیماری مزمن و پیشرونده است که میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد. این بیماری با تخریب غضروف مفصل زانو مشخص می‌شود و منجر به درد، سفتی، تورم و کاهش دامنه حرکتی می‌شود. در حالی که درمان‌های دارویی، فیزیوتراپی و در موارد پیشرفته جراحی از روش‌های اصلی مدیریت آرتروز هستند، اغلب نقش یک عامل ساده و روزمره نادیده گرفته می‌شود: کفش مناسب. انتخاب کفش مناسب برای افراد مبتلا به آرتروز زانو نه تنها یک توصیه، بلکه یک ضرورت در کاهش بار وارده بر مفصل و تسکین علائم است.

۱. درک ارتباط بین کفش و آرتروز زانو

زانو یکی از بزرگترین مفاصل تحمل‌کننده وزن در بدن است. هنگام راه رفتن، دویدن یا حتی ایستادن، نیروهای زیادی از طریق پا به زانو منتقل می‌شوند. نحوه برخورد پا با زمین (الگوی گام برداشتن) و توزیع وزن در کف پا، تأثیر مستقیمی بر میزان فشار وارد بر مفصل زانو دارد.

توزیع نامتوازن فشار: کفش نامناسب (مانند پاشنه بلند یا کفش‌های کاملاً تخت) می‌تواند باعث توزیع نامتوازن وزن و افزایش فشار بر قسمت‌های خاصی از زانو، به‌ویژه در افراد مبتلا به آرتروز تیبیوفمورال داخلی (شایع‌ترین نوع) شود.
جذب ضربه ضعیف: کفش‌هایی که بالشتک‌گذاری کافی ندارند، نمی‌توانند شوک ناشی از برخورد پا با زمین را به‌خوبی جذب کنند. این ضربات مستقیماً به زانو منتقل شده و علائم درد و التهاب را تشدید می‌کنند.
بی‌ثباتی: کفش‌های نامناسب یا گشاد، باعث بی‌ثباتی پا و چرخش غیرطبیعی می‌شوند که این امر نیز فشار زیادی را به مفاصل زانو و مچ پا وارد می‌کند.

هدف اصلی از انتخاب کفش مناسب، توزیع یکنواخت بار در طول کف پا، کاهش نیروی واکنش زمین و حفظ تراز مناسب اندام تحتانی است.

۲. ویژگی‌های کلیدی کفش مناسب برای آرتروز زانو

بهترین کفش برای آرتروز زانو، معمولاً کفشی است که اصول ارتوپدی و راحتی را در طراحی خود لحاظ کرده باشد. در اینجا به مهم‌ترین ویژگی‌ها اشاره می‌شود:

بالشتک‌گذاری و جذب ضربه
بالشتک‌گذاری مناسب مهم‌ترین عامل در کاهش ضربه وارده به زانو است.
زیره میانی (Midsole) نرم و ضربه‌گیر: به دنبال کفش‌هایی باشید که دارای زیره میانی از جنس موادی مانند EVA یا پلی‌اورتان هستند که خاصیت جذب شوک بالایی دارند. بالشتک‌گذاری باید هم در پاشنه و هم در قسمت جلوی پا (پنجه) وجود داشته باشد.
فناوری‌های جذب انرژی: برخی برندها از فناوری‌های خاصی (مانند Boost در آدیداس یا DNA LOFT در بروکس) استفاده می‌کنند که شوک را جذب و به انرژی جنبشی تبدیل می‌کنند و فشار کمتری به زانوها وارد می‌شود.

ارتفاع پاشنه استاندارد و مناسب
ارتفاع پاشنه نقش مهمی در تراز بدن دارد.
پاشنه کوتاه و پهن: ایده‌آل‌ترین کفش دارای پاشنه‌ای کوتاه (حدود ۲ تا ۳ سانتی‌متر) است. این ارتفاع اندک به حفظ تراز طبیعی بدن کمک کرده و فشار را به طور متعادل‌تری توزیع می‌کند.
اجتناب از پاشنه بلند: کفش‌های پاشنه بلند (بالای ۳ سانتی‌متر) فشار را به جلوی پا و در نهایت به زانوها و ستون فقرات افزایش می‌دهند و قطعاً برای آرتروز مضر هستند.
اجتناب از کفش‌های کاملاً تخت (فِلَت): کفش‌های کاملاً تخت نیز به دلیل عدم وجود پدینگ و پاشنه اندک، نمی‌توانند در توزیع یکنواخت وزن مؤثر باشند.

پشتیبانی از قوس کف پا
حمایت از قوس پا: پشتیبانی خوب از قوس کف پا، از چرخش بیش از حد پا به سمت داخل (پرونیشن) یا خارج (سوپینیشن) جلوگیری می‌کند. این حمایت، تراز مچ پا و زانو را حفظ کرده و به کاهش استرس مفصلی کمک می‌کند.
استفاده از کفی طبی: در بسیاری از موارد، متخصص ارتوپدی یا طب فیزیکی، کفی‌های طبی سفارشی را تجویز می‌کند که باید در کفش مناسب قرار گیرند تا حمایت اختصاصی‌تری را ارائه دهند.

انعطاف‌پذیری و ثبات زیره
انعطاف‌پذیری مناسب: کفش باید در ناحیه پنجه، انعطاف‌پذیری کافی داشته باشد تا حرکت طبیعی پا در هنگام گام برداشتن مختل نشود. با این حال، نباید بیش از حد نرم باشد.
زیره محکم و ضد لغزش: زیره کفش باید در قسمت میانی محکم باشد تا از پیچش و چرخش ناخواسته پا جلوگیری کند (خاصیت ثبات). همچنین، زیره باید ضد لغزش باشد تا خطر زمین خوردن که برای بیماران آرتروز بسیار خطرناک است، کاهش یابد.

وزن سبک و رویه تنفس‌پذیر
وزن سبک: کفش‌های سنگین، انرژی بیشتری برای حرکت نیاز دارند و باعث خستگی زودرس و فشار بیشتر بر زانو می‌شوند. کفش‌های سبک‌تر، حرکت را آسان‌تر می‌کنند.
رویه مناسب: رویه کفش باید از مواد تنفس‌پذیر و انعطاف‌پذیر باشد تا پا در آن راحت بوده و از تعریق و التهاب جلوگیری شود. همچنین، فضای کافی برای انگشتان پا (عرض مناسب) ضروری است.

۳. انواع کفش‌های توصیه شده

کفش‌های پیاده‌روی و ورزشی: این کفش‌ها اغلب بهترین گزینه هستند. آن‌ها معمولاً دارای بالشتک‌گذاری عالی، حمایت قوس مناسب و پاشنه استاندارد هستند. برندهایی مانند بروکس (Brooks)، آسیکس (ASICS)، هوکا وان وان (Hoka One One)، نایک (Nike) و آدیداس (Adidas) مدل‌های مناسبی برای پیاده‌روی ارائه می‌دهند.
کفش‌های طبی ارتوپدی: این کفش‌ها به‌طور خاص برای بیماری‌های پا طراحی شده‌اند و معمولاً فضای بیشتری برای قرار دادن کفی‌های طبی دارند و حمایت بیشتری ارائه می‌دهند.
صندل و دمپایی طبی: برای استفاده در منزل یا فواصل کوتاه، صندل‌های طبی با زیره پددار، قوس مناسب و پاشنه اندک، گزینه بهتری نسبت به دمپایی‌های سنتی یا تخت هستند.

۴. توصیه‌های کلیدی هنگام خرید کفش

1.  مشاوره با متخصص: قبل از خرید، حتماً با پزشک متخصص ارتوپدی یا طب فیزیکی و توانبخشی مشورت کنید. در صورت نیاز، برای تهیه کفی طبی به ارتوپدی فنی مراجعه نمایید.
2.  خرید در انتهای روز: پاها در طول روز متورم می‌شوند، بنابراین بهتر است خرید کفش را در اواخر روز انجام دهید تا مطمئن شوید کفش در حالت تورم پا نیز راحت است.
3.  اندازه و فیت مناسب: کفش باید کاملاً اندازه باشد و انگشتان پا فضای کافی برای حرکت داشته باشند. از پوشیدن کفش‌های تنگ یا بیش از حد گشاد خودداری کنید. بندها یا چسب‌های قابل تنظیم، به فیکس شدن کامل کفش در پا کمک می‌کنند.
4.  آزمایش قدم زدن: قبل از خرید، حتماً با کفش چند قدم راه بروید تا مطمئن شوید که راحتی، ثبات و جذب ضربه مناسبی را فراهم می‌کند.

نتیجه‌گیری

انتخاب کفش مناسب برای فرد مبتلا به آرتروز زانو، نه یک لوکس، بلکه بخشی از پروتکل درمانی و مدیریت بیماری است. کفشی با بالشتک‌گذاری عالی، پاشنه کوتاه و استاندارد، حمایت از قوس پا و وزن سبک، می‌تواند فشار وارده بر مفصل زانو را به شکل چشمگیری کاهش داده، درد را تسکین بخشد و بیمار را قادر سازد تا فعالیت‌های روزمره و ورزش‌های سبک (مانند پیاده‌روی) را که برای مدیریت وزن و سلامت مفصل ضروری هستند، با سهولت بیشتری انجام دهد. این انتخاب هوشمندانه، مستقیماً به بهبود کیفیت زندگی و حفظ تحرک در بلندمدت کمک می‌کند.

برای خرید و انتخاب کفشهای اورجینال مناسب آرتروز زانو کلیک کنید